Kiểm tra và thay thế cảm biến nhiệt trong biến tần

Long Lê Tác giả Long Lê 25/04/2025 13 phút đọc

Cảm biến nhiệt đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát và bảo vệ biến tần khỏi tình trạng quá nhiệt, từ đó giúp hệ thống hoạt động ổn định, bền bỉ và an toàn. Tuy nhiên, khi cảm biến bị hỏng hoặc đọc sai giá trị, biến tần có thể ngừng hoạt động hoặc đưa ra cảnh báo lỗi không chính xác. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra và thay thế cảm biến nhiệt một cách hiệu quả và an toàn.

1. Cảm biến nhiệt trong biến tần là gì?

Cảm biến nhiệt là linh kiện có nhiệm vụ đo nhiệt độ tại các điểm quan trọng trong biến tần, thường là trên:

  • Tản nhiệt của IGBT

  • Bo công suất

  • Tụ điện lớn

  • IC hoặc CPU điều khiển

Dữ liệu thu được từ cảm biến sẽ được gửi về bộ điều khiển trung tâm (MCU) để xử lý. Khi nhiệt độ vượt ngưỡng, biến tần sẽ tự động:

  • Giảm tần số để giảm tải.

  • Cảnh báo trên màn hình (Overheat, OH, OH1, OH2).

  • Tự động ngắt hoạt động để bảo vệ linh kiện.

sua-cam-bien-nhiet-bien-tan
Sửa cảm biến nhiệt của Biến Tần

2. Dấu hiệu cảm biến nhiệt bị lỗi

Một số biểu hiện phổ biến cho thấy cảm biến nhiệt đang gặp vấn đề:

  • Biến tần báo lỗi nhiệt độ ngay cả khi thiết bị chưa hoạt động.

  • Nhiệt độ hiển thị trên màn hình sai lệch lớn với thực tế.

  • Biến tần chạy được một lúc rồi báo lỗi OH hoặc lỗi quá nhiệt không rõ lý do.

  • Không có tín hiệu thay đổi nhiệt độ khi hoạt động lâu.

3. Các loại cảm biến nhiệt thường gặp trong biến tần

Loại cảm biếnMô tảĐặc điểm nhận dạng
NTC (Negative Temperature Coefficient)Trở kháng giảm khi nhiệt độ tăngGắn trên tản nhiệt, có 2 chân
PTC (Positive Temperature Coefficient)Trở kháng tăng khi nhiệt độ tăngGắn gần tụ hoặc bo nguồn
Thermistor dạng chip SMDNhỏ gọn, gắn trực tiếp trên bo mạchKý hiệu Rxxx trên bo
Sensor analog (LM35, TMP36)Xuất tín hiệu analog tuyến tính theo °CThường có 3 chân: VCC, GND, OUT

Xem thêm: Quy trình sửa biến tần

4. Dụng cụ cần chuẩn bị

  • Đồng hồ vạn năng có thang đo điện trở (Ohm).

  • Nhiệt kế hồng ngoại (kiểm tra nhiệt độ thực tế).

  • Keo tản nhiệt (khi gắn cảm biến mới).

  • Mỏ hàn và hút thiếc (khi thay thế).

  • Datasheet cảm biến tương ứng (nếu cần tra cứu thông số).

5. Quy trình kiểm tra cảm biến nhiệt

Bước 1: Ngắt nguồn và mở nắp biến tần

  • Đảm bảo tháo nguồn hoàn toàn.

  • Xác định vị trí cảm biến, thường nằm trên tản nhiệt hoặc gần bo công suất.

Bước 2: Đo trở kháng cảm biến ở nhiệt độ phòng

  • Sử dụng đồng hồ vạn năng đo điện trở giữa 2 chân cảm biến.

  • Ghi lại giá trị. Với NTC phổ biến: ~10kΩ tại 25°C.

Bước 3: Làm nóng cảm biến để kiểm tra biến thiên

  • Dùng máy sấy tóc hoặc nguồn nhiệt nhẹ (không vượt quá 70°C).

  • Quan sát sự thay đổi trở kháng.

    • NTC: điện trở giảm khi nóng.

    • PTC: điện trở tăng khi nóng.

Bước 4: So sánh với giá trị chuẩn từ datasheet

  • Nếu không có sự thay đổi hoặc thay đổi không đúng quy luật → cảm biến hỏng.

  • Nếu trở kháng đầu vào vô hạn (∞) hoặc chập (0Ω) → cảm biến đã hỏng hoàn toàn.

Bước 5: Kiểm tra tín hiệu đầu vào MCU (nếu cảm biến dạng tín hiệu)

  • Dùng Oscilloscope hoặc đồng hồ điện tử để đo mức điện áp trên chân tín hiệu.

  • Tín hiệu sai lệch lớn với mức chuẩn (ví dụ: LM35 ~10mV/°C) thì cần thay.

6. Hướng dẫn thay thế cảm biến nhiệt

Bước 1: Xác định mã và chủng loại cảm biến

  • Quan sát mã in trên linh kiện hoặc tra cứu theo sơ đồ mạch (nếu có).

  • Mua cảm biến cùng loại hoặc tương đương.

Bước 2: Gỡ cảm biến cũ

  • Dùng mỏ hàn và hút thiếc để tháo cảm biến.

  • Làm sạch điểm hàn cũ.

Bước 3: Gắn cảm biến mới

  • Dùng keo tản nhiệt (nếu cảm biến gắn trên nhôm tản nhiệt).

  • Hàn đúng cực và chắc chắn.

Bước 4: Kiểm tra sau thay thế

  • Cấp nguồn tạm thời, đo tín hiệu đầu ra cảm biến.

  • Lắp ráp lại và chạy thử biến tần.

7. Một số lỗi liên quan đến cảm biến nhiệt

Lỗi hiển thịNguyên nhân có thểGiải pháp
OH, OH1, OH2Cảm biến NTC hỏng, rơi ra khỏi tản nhiệtGắn lại hoặc thay cảm biến
Err TempTín hiệu cảm biến sai, mạch MCU đọc lỗiKiểm tra điện áp và thay cảm biến
Quá nhiệt ảoIC vi xử lý hoặc mạch đo ADC lỗiSửa mạch đo nhiệt hoặc nạp lại chương trình
Không ngắt khi nóngCảm biến đứt, MCU không nhận tín hiệuThay thế cảm biến kịp thời

8. Lưu ý khi kiểm tra và thay thế

  • Luôn ngắt nguồn điện trước khi thao tác.

  • Cẩn thận với các bo công suất còn điện tích trong tụ.

  • Sử dụng cảm biến chính hãng hoặc tương đương về thông số kỹ thuật.

  • Sau khi thay, nên kiểm tra qua nhiều mức nhiệt độ để đảm bảo độ chính xác.

9. HL Auto – Địa chỉ sửa chữa biến tần chuyên nghiệp

Nếu bạn không có đầy đủ dụng cụ hoặc không chắc chắn trong việc thay thế, hãy để HLauto.vn hỗ trợ sửa chữa biến tần cho bạn:

  • Đội ngũ kỹ thuật tay nghề cao.

  • Kiểm tra lỗi miễn phí tại xưởng.

  • Sửa chữa nhanh, đúng lỗi – bảo hành dài hạn.

  • Linh kiện chính hãng – báo giá minh bạch.

0.0
0 Đánh giá
Long Lê
Tác giả Long Lê Giám Đốc
Kỹ sư Điện tử Tự động hóa, hơn 15 năm kinh nghiệm sửa chữa biến tần, sáng lập HL Auto chuyên thiết bị tự động, sửa biến tần và cung cấp biến tần chất lượng, giá tốt tại Việt Nam.
Bài viết trước Sửa chữa bo điều khiển biến tần: Hướng dẫn chi tiết từ A-Z

Sửa chữa bo điều khiển biến tần: Hướng dẫn chi tiết từ A-Z

Bài viết tiếp theo

Chi phí thay thế linh kiện trong biến tần (IGBT, tụ điện, bo mạch…)

Chi phí thay thế linh kiện trong biến tần (IGBT, tụ điện, bo mạch…)
Viết bình luận
Thêm bình luận

Bài viết liên quan

Thông báo

Chat Zalo
Gọi ngay
Chat Facebook